KAYISI VE ŞİFASI
Kayısının Tarihçesi
Başlangıçta kayısın Çin’de evcilleştirildiği düşünülse de, Türkistan, Orta Asya ve Batı Çin’i de içine alan geniş bir coğrafya kayısın anavatanıdır. Kayısı ülkemizin yerli bitkilerinden olan ve tarihten önceki çağlardan beri tanınmakta bulunan erik meyvesi ile karıştırılarak buna “Sarı Erik” veya yalnız “Erik” adı verilmiştir. Ancak büyük İskender’in seferleriyle IV. asırda topraklarımıza girdiği ile ilgili rivayetler vardır.
Kayısının İtalya ve Yunanistan’dan diğer Avrupa ülkelerine geçişi uzun yıllar almış 13. asırda İspanya ve İngiltere, 17. asırda da Fransa ve Amerika’ya da götürülmüştür.
Kayısı, Asya’da İran’a, Afganistan ve Türkistan’dan Avrupa’ya özellikle Akdeniz kıyılarında; Afrika ve Avustralya da, Güney Amerika da, Arjantin ve Şili de, Amerika da ve Türkiye de geniş ölçüde yetiştirilmektedir.
Kayısının Sağlık Faydaları
- 2 adet orta boy ( 70 gr) kayısı sadece 34 kalori olmasına rağmen A ve C vitaminleri açısından zengin.
- Kayısı, başta flavonoidler olmak üzere çok sayıda antioksidan içerir. Vücudu birçok kronik hastalıkla bağlantılı olan oksidatif stresten korumaya yardımcı olurlar.
- Kayısı, beta karoten, lutein, zeaksantin ve C ve E vitaminleri kaynağıdır. Bu besinler gözleri korur.
- Kayısı, güneş ışığından, kirlilikten ve sigara dumanından kaynaklanan çevresel hasara karşı cildimizi koruyucudur.
- Kayısı, sağlıklı bağırsak bakterilerini arttırıcıdır ve lif kaynağıdır.
- Potasyum sinir sistemini dengeleyicidir. Kayısı gibi potasyum açısından zengin besinler yemek, yüksek tansiyonu önlemeye ve felç riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Hem taze hem de kuru kayısı yoğun lifli yapısı ve düşük kalorisi sebebiyle kilo verme diyetlerinizde sizi destekler.
- Kayısı çekirdeği ağrı kesici, yaşlanma karşıtı, iltihap önleyici ve tam bir antioksidan deposu olan tatlı kayısının çekirdeği, kalp ve cilt sağlığı açısından faydalıdır.
- Kayısı çekirdeği tüketirken zehirleyici etkisinden dolayı oldukça dikkatli tüketilmelidir.
Kayısının Kullanım Alanları
Kabukları ve posası kimya ve kozmetikte, çekirdekleri ise enerji sağlamak için kullanılmaktadır.
Mutfaklarımızda ise taze meyve olarak tüketilmesinin yanısıra; hem kurusu hem tazesi ile; tatlı ve hamur işleri, pestil, reçel, marmelatlar, şerbet, şurup, dondurma, sos yapımında, geleneksel Türk Mutfağı yemeklerinde ve özellikle meyveli yemeklerde baştacıdır.
KAYNAKLAR;
https://www.healthline.com/nutrition/apricots-benefits#TOC_TITLE_HDR_10